Czym jest Lean Manufacturing? Lean Manufacturing to odpowiedź na pytanie o to, jak działać bardziej efektywnie. Brzmi prosto, ale co tak naprawdę kryje się pod pojęciem lean manufacturing? Jakie realne korzyści koncepcja ta może przynieść firmom średnim i dużym? O tym wszystkim dowiesz się z tego artykułu.
5 zasad Lean Manufacturing
Lean Manufacturing (pol. szczupła produkcja) to filozofia zarządzania procesami produkcyjnymi skupiona na eliminowaniu marnotrawstwa (ang. waste; jap. muda), dostarczaniu wartości klientowi, minimalizowaniu zapasów i ciągłym doskonaleniu.
Brzmi jak spełnienie marzeń każdego przedsiębiorcy? Poznaj podstawowe zasady Lean Manufacturing:
- Wytwarzamy coś, co jest wartościowe z punktu widzenia klienta – identyfikacja tego, co klient rzeczywiście ceni i za co jest gotów zapłacić.
- Zdefiniowanie strumienia wartości (Value Stream) – analiza całego procesu produkcyjnego w celu rozpoznania, co daje wartość dodaną, a co jest źródłem marnotrawstwa.
- Swobodny i ciągły przepływ (Flow) – wyeliminowanie przestojów, suchobiegów itp.
- Produkcja „pull” (na żądanie) – produkcja adekwatna do faktycznego popytu, nie na zapas.
- Ciągłe dążenie do doskonałości (Kaizen) – Lean to nie projekt jednorazowy, ale proces ciągły. Każda firma musi stale identyfikować obszary do poprawy i je systematycznie usprawniać.
Ponadto istotne są zasady związane z szacunkiem dla pracowników, jakością wpisaną w proces (np. zatrzymanie linii, gdy pojawi się defekt), standaryzacją pracy.
Historia i rozwój koncepcji Lean Manufacturing
By lepiej zrozumieć ideę szczupłej produkcji, zapraszamy na małą lekcję historii. Filozofia Lean Manufacturing zrodziła się w Japonii po II wojnie światowej. Jej zręby powstały na bazie praktyk produkcyjnych Toyoty (Toyota Production System, TPS), rozwijanych przez m.in. Takichiego Ohno, Eiji Toyodę.
Inspiracją dla Toyoty były przedwojenne teorie zarządzania naukowego Fredericka Taylora czy produkcja masowa Henry’ego Forda.
Popularyzacja terminu „lean”
Terminy „lean production” czy „lean manufacturing” rozpropagowała książka The Machine That Changed the World (1990) autorstwa Jamesa P. Womack’a, Daniela T. Jones’a i innych, która pokazała przewagę Toyoty nad tradycyjną produkcją masową.
Z czasem koncepcja Lean rozszerzyła się poza produkcję czysto przemysłową – na usługi, opiekę zdrowotną, rozwój produktów, sektor IT. Ponadto w ostatnich dekadach Lean zaczyna łączyć się z nowymi technologiami – cyfryzacją, IoT, systemami MES/ERP/BI.
Lean Manufacturing to stan umysłu!
Jak wdrożyć filozofię Lean Manufacturing w Twojej firmie?
Pomożemy Ci zbudować strategię rozwoju!
Korzyści płynące z wdrożenia Lean
Wielokrotnie spotykamy się z pytaniem, dlaczego wdrożyliśmy Lean Manufacturing w naszej firmie. Otóż dlatego, że jesteśmy świadomi korzyści, jakie ta strategia może przynieść firmom, zwłaszcza w średnich i dużych przedsiębiorstwach:
- Redukcja kosztów produkcji – mniejsza ilość odpadów, marnotrawstwa, krótsze czasy oczekiwania, lepsze wykorzystanie zasobów.
- Poprawa jakości – gdy problemy są wychwytywane szybko (np. dzięki zasadzie Jidoka lub narzędziom kontroli jakości), szybciej eliminujemy wadliwe produkty.
- Szybsza realizacja zamówień / skrócenie lead time – dzięki płynności przepływu pracy, produkcji pull, eliminowaniu wąskich gardeł działamy sprawniej.
- Zmniejszenie zapasów i środków zaangażowanych w magazynowanie – budżet zamrożony w zasobach magazynowych działa na naszą niekorzyść, a Lean pomaga lepiej zarządzać buforami magazynowymi.
- Większa elastyczność – firma może szybciej reagować na zmiany popytu lub zmianę warunków rynkowych.
- Zaangażowanie pracowników i lepsza kultura pracy – Kaizen, praca zespołów, transparentność, standaryzacja pracy sprzyjają większej motywacji i odpowiedzialności.
- Lepsze wykorzystanie technologii i danych – jak pokazuje wspomniany artykuł o łączeniu Lean z technologią: automatyzacja zbierania danych, integracja systemów MES, ERP, BI, IoT pomaga wykrywać wąskie gardła i reagować szybko.
Badania empiryczne w Polsce potwierdzają, że zastosowanie narzędzi Lean (np. standaryzacja, zarządzanie wizualne, 5S) wpływa na poprawę parametrów produkcyjnych – efektywności, jakości, redukcji braków.
Przykłady zastosowania Lean Manufacturing w praktyce
Zastanawiasz się, jak filozofia Lean Manufacturing wygląda w praktyce? Oto kilka przykładów tego, jak działa Lean:
- W badaniu obejmującym polskie przedsiębiorstwa produkcyjne sprawdzono poziom implementacji systemu Lean Manufacturing – narzędzia takie jak 5S, standaryzacja, Visual Management okazały się najczęściej stosowane; także filary Just-in-Time i Jidoka[i].
- Case study: firma produkująca uszczelnienia mechaniczne – zastosowanie wybranych elementów Lean (identyfikacja i eliminacja marnotrawstwa, standaryzacja stanowisk, instrukcji pracy) pozwoliło poprawić parametry procesu produkcyjnego (np. zmniejszyć czas cyklu, zmniejszyć braki)[ii].
- W branży motoryzacyjnej w Polsce – badania pokazują, że przedsiębiorstwa stosujące narzędzia Lean osiągają znaczące korzyści, ale warunkiem jest przemyślana kolejność wdrożeń, dostosowanie do specyfiki zakładu i odpowiednie zaangażowanie ludzi[iii].
- Przykład technologiczny: łączenie Lean z technologią cyfrową – automatyzacja zbierania danych, integracja systemów MES/ERP/BI, IoT – te rozwiązania wspierają filozofię lean manufacturing, pozwalają lepiej identyfikować marnotrawstwa, szybciej reagować.
Już wiesz, czym jest Lean Manufacturing. To filozofia, która sprawdza się w każdej branży – od produkcji po usługi i IT. Jeżeli szukasz drogi do obniżenia kosztów i poprawy jakości, szczupła produkcja daje konkretne narzędzia i sprawdzone rezultaty.
[i] M. Al-Nusyrat, The Implementation of Lean Manufacturing System in Production Process Theoretical Analysis and Empirical Investigations. An Empirical Study on the Manufacturing Companies in Poland, „Archives of Business Research” 2023, t. 11, nr 3, s. 14–37, https://doi.org/10.14738/abr.113.14146.
[ii] M. Jakubiec, Improvement of the Production Process Using Lean Management – Case Study, Politechnika Śląska, „Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie” 2022, z. 158, s. 229–242, http://dx.doi.org/10.29119/1641-3466.2022.158.15.
[iii] W. Urban, D. Tochwin, Application of Lean Manufacturing Tools in the Automotive Industry, a Multiple Case Study, Politechnika Śląska, „Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie” 2023, z. 181, s. 603–618, http://dx.doi.org/10.29119/1641-3466.2023.181.38.